«Айша бибі» және «Бабаджа қатын» кесенелері

«Айша бибі» және «Бабаджа қатын» кесенелері Жамбыл облысының інжу-маржандары және ортағасырлық сәулет өнерінің 11-12 ғасырлар ескерткіштері болып табылады. Бұл екі, түрлі аңыздармен қоршалған, құрылыс ғимараттары Тараздың шекарасына жақын жерде екі аңызға айналған екі ғимарат тұрғызылды.

Жетім қалған Айша-бибі Қараханның сүйіктісі болған, бірақ оның қамқоршысы екі сүйген адамдардың некелеріне келісімін бермеген, осылайша, үмітсіз қалған қыз үйден қашып кетіп, көп ұзамай жылан уынан қайтыс болған деп саналады. Сонда қайғыға толы Қарахан сүйген жарының қайтыс болған жерінде кесене тұрғызған, бірақ-та, өкінішке орай, ол кесененің негізін қалаған ежелгі сәулетшілер туралы нақты ақпарат жоқ. Бабаджа қатын осындай жағдайға ұшыраған қыздың адал дос-ұстазы болған, ол біраз уақыт қыздың кесенесін қорғаған, ал қайтыс болғаннан кейін, оны Айшаның кесенесінен бірнеше қадам жерде жерлеген.

Айша Бибі кесенесі – елдегі жалғыз сәулет өнерінің ескерткіші болып табылатын бірегей ғимарат, ол толықтай терракоталық плиталармен қапталған. Ал «Бабаджа қатын» қабірін оның шатыр пішіндес көрнекті қырлы күмбезі сипаттайды, бұл оны жалғыз ортағасырлық үлгілерінің қатарына жатқызады. Қазір күндері, кесенелер сенушілерге арналған қажылыққа бару орталықтарына және туристердің  сүйікті орындарына айналған. Себебі өздеріне естелік ретінде Айша Бибі кесенесімен фото-естеліктер қалдырады.  Ескерткіштердің салтанаттығы олардың рухани қарапайымдылығымен тығыз байланыста, сондықтан бұл жерде әрдайым тыныштық пен бейбітшілік атмосферасы сезіледі.