Қалақай ғибадатханасы

Біреу бұл жерді ежелгі обсерватория десе, енді бірі адам жасаған алғашқы күн сағаты дейді.

Тағы бір болжам бойынша, бұл адамдардың күннің шығуы мен батуын, күн мен түннің теңелетін күндерін, жаңбырдың, желдің және жаңа жыл мезгілдерінің келуін есептейтін ең алғашқы күнтізбесі болған.

Қалақай ғибадатханасы Алматы облысындағы Баян-Жүрек тауларында орналасқан. Дәл осы тауларда қола дәуірінің қоныстары және Тасбас, Қалақай, Мұздытөбе қорымдары табылған. Тілге тиек еткен обсерватория Биен өзенінің алқабында Жетісу (бұрынғы Жоңғар) Алатауының солтүстік сілемдерінде шағын қыратта созылып жатыр. Оның айналасында тек тастар, жазық дала және Тянь – Шань тауларының сілемдері бар.

Қалақай ғибадатханасы қойтастардан тұратын диаметрі 97 метр болатын үлкен шеңбер тәріздес. Осы шеңбердің дәл ортасында мореналық өте үлкен тас бар. Бұл тас мұздықтың суы ерігенде пайда болуы мүмкін. Қойтастардан сонау Сақ заманындағы ежелгі суреттерді байқауға болады. Күннің бейнесін сипаттайтын арқар тау қойының суреті соның бірден бір дәлелі. Ортада тұрған тастың жанында құрбандық жасаған шұңқырларды көруге болады. Мореналық тастың төрт жағында крест түрінде басқа да ұсақ тастар орналасқан. Қасиетті орын күн шеңберіне ұқсайды, ал оның ортасындағы крест көптеген ежелгі өркениеттерде бар күн символын қайталайды.

Бұл белгілер осы жерде діни рәсімдер жасалып, құрбандық шалғандығын болжауға негіз болып, жердің киелігін ұғындырып, әлі де құпияға толы екенін ұғындырғандай.

Жерге сіңіп кеткен бұл тасты ескерткіштер археолог ғалымдарың есептеуі бойынша шамамен біздің дәуірімізге дейінгі бірінші мыңжылдыққа жатады. Осы уақытта, тарихи деректерге сәйкес, мұнда Жоңғар тауларының аңғарларын игере бастаған Сақ тайпалары құрылды.

2021-2022 жж пайдалы кеңестер

Жету жолдары

Қалақай ғибадатханасы орналасқан Баян-Жүрек жотасы Алматы облысы Ақсу ауданында орналасқан. Оған дейінгі жол Алматыдан 370 км болады. Трассамен облыс орталығы Талдықорған қаласына дейін жету қажет, одан әрі Қапал ауылына апаратын жолға бұрыламыз (Алматыдан 292 км). Белгіден кейін бірден оңға қарай кетеміз. Содан кейін тағы 23 км жүріп өтіп, праймерге барып, қайтадан оңға бұрылыңыз. Осы жерден тағы 55 шақырым жол жүруге тура келеді. Сонымен қатар, Ақсу ауданының орталығы саналатын Жансүгіров ауылына жолай соғып, саяхат кезінде туындаған барлық мәселелер бойынша қажеттінің барлығын таба аласыз. Жансүгіров арқылы А-3 (Алматы–Өскемен) тас жолы өтеді. Осы ауылдан оңтүстік-батысқа қарай Қапал ауылына дейін 40 км жүреміз. Әрі қарай аса танымал нысандар - Бұрхан-Бұлақ сарқырамасы және Биен өзеніне бағдар ұстау керек, оның жанында қасиетті орынды оңай табуға болады.

Тамақтану және қонақүй

Тамақты қалада немесе, ірі елді мекендерден алып алған дұрыс. Тіпті, Жансүгіров пен Қапалда шағын дүкендер бар. Түнеу үшін Талдықорғандағы қонақүйге келуге болады немесе Биен өзенінің жағасында өзіңіздің шатырыңызды тігіп, қонуға да рұқсат.