- Бөлісу
Ұлытау – Сарыарқаның ең көне тау жотасы – Қазақ хандығының құрылу тарихында ерекше маңызға ие.
Ұлытау облысы
Өңірді аралау, ең алдымен, қазақ халқының тарихын зерттеуге құмар адамдарды қызықтырады. Өйткені, дәл Ұлытауда ақ киізге хан көтеріліп, одақтар жасалып, үш жүздің жасақтары осында жиналды.
Әр кезеңдерде Қазақстан тарихында да, тұтастай алғанда да маңызды рөл атқарған Жошы-хан, Темірлан, Алаша хан, Әмір Едіге, Тоқтамыш хан, Кенесары хан, Әлкей Марғұлан, Шоқан Уәлиханов, Қаныш Сәтбаев сынды көрнекті тарихи тұлғалар. дүние Ұлытаумен тікелей байланысты. Әрине, Ұлытау – көшпелілер өркениетінің ошағы.
Оның үстіне Ұлытау таулары Қазақстанның географиялық орталығында орналасқандықтан, бұл жерді бүгінгі күннің өзінде өте символдық, мәнді ететіні сөзсіз. Сөйтіп, Ұлытаудың ауылы мен тауларынан алыс емес жерде сонау 1992 жылы Қазақстан халқының бірлігі мен бірлігі монументі бой көтерді.
Дегенмен, өлке тек тарихи тұрғыдан ғана емес, табиғи жағынан да қызықты.
Жақында, 2021 жылы Ұлытау өңірінің аумағында осы аттас ұлттық табиғи парк құрылды. Ол нөлден ұйымдастырылған жоқ. Мұнда алғаш рет 1990 жылы «Ұлытау» ұлттық тарихи-мәдени қорық-музейі ашылды. Оның негізгі мақсаты: ескерткіштер мен тарихи ландшафттарды қорғау болды. 2012 жылы мамандар «Ұлытау» ұлттық табиғи резерваты мен оған іргелес «Ұлытау-Арғаната» қорығын құрудың жаратылыстану-ғылыми негіздемесін әзірледі. Әрі қарай ілгерілеу кейінге қалдырылды. 2016 жылға дейін Ұлытауда киелі Әулиетаудың етегінде тігілген киіз үйлерде Қазақстан Республикасы Премьер-Министрінің қатысуымен Қазақ географиялық қоғамының (QazacGeographi) алаңнан тыс отырысы ұйымдастырылды. Осы оқиғадан кейін ұлттық парк құру жұмыстары жандана түсті. Сондай-ақ мұнда келушілер орталығын салу туралы шешім қабылданды.
Кейін киелі таулардың жанында «Ұлытау-2019» халықаралық туристік форумы ел Президенті Қ.Қ. Тоқаев.
Ұлытау өңірінің этнографиялық және тарихи ескерткіштері
● Әулие тауы – Ұлытаудың ең биік нүктесі (1133 метр). Көтерілу шамамен 500 метрді құрайды. Таудың баурайында жеті сопы әулиенің көне қорымдары мен үңгірлер бар, олардың сыбыстарға қарағанда, сиқырлы қасиеті бар. Біреу Әулие тауының басында 15 ғасырда өмір сүрген қазақтың аты аңызға айналған ойшылы, ақыны Асан Қайғы жерленген дейді.
● Жошы хан, Алаш хан және Домбауыл кесенелері,
● Қола дәуірі тарихының пердесін ашатын Заңғыртас петроглифтері
● Жасы үш мың жылдан асатын Теректі-Әулие петроглифтері (қола және ерте темір дәуірі). Сызбалар үлкен ұзындықтағы жалпақ тас гранит қалдықтарымен шашылған. Аңшылыққа, жабайы аңдарға арналған сюжеттер, сондай-ақ Күнге табыну культі туралы айтылады.
● Басқамыр қонысы, кейінгі орта ғасырлардан.
Саяхаттаудың ең жақсы уақыты - жылы мезгіл. Ал көптеген тарихи-мәдени ескерткіштерге жол талғамайтын жолмен жетуге тура келетіндіктен, жаңбырлы ауа-райынан аулақ болған дұрыс.
