menu

Қазақ

kk

English

Русский

Deutsch

Français

简体中文

한국어

عربى

Қазақ

kk

English

Русский

Deutsch

Français

简体中文

한국어

عربى

Іле Алатауындағы күз

  • Табиғат

Егер де Пушкин өзінің ең болмағанда бір күзгі шағын осында, Іле Алатауында өткізгенде, онда оның табынушылары Ақыннан бірталай шынайы жауһарларды сыйға алар еді!

"Табиғаттың салтанатты сарғайғанын ұнатамын!" Белгілі болғандай, дәл "күзгі шақ" ("көздің жауын алатын") Александр Сергеевич Пушкинді құмарттыратын шығармашылық ұмтылыстарына шабыттандырған.Егер де Пушкин өзінің ең болмағанда бір күзгі шағын осында, Іле Алатауында өткізгенде, онда оның табынушылары Ақыннан бірталай шынайы жауһарларды сыйға алар еді!

1. Алматының іс жүзінде тік орналасқан төрт шақырымдық тау қабырғаларының бөктерінде бірегей орналасуы барлық жыл мезгілдерін создырады және жылжытады.

2. Алғашқы аяз бір сағаттың ішінде биік тау бөктеріндегі асау гүлденуді үзіп жіберіп, альпілік шалғындықтарды бір түннің ішінде күрең түске бояған сәтте, жаздың әлі де бітпіп үлгермегенде, күз де келіп қалады.

3. Ал қыркүйек айында кез-келген шатқалға апаратын кез келген жол, бұл–жаздан бірден күзге апаратын қасқа жол.

4. Күз мезгіліне барар ең қарапайым бағдар–Достық қалалық көшесі бойымен Кіші Алматы шатқалына көтерілу.

5. Бірақ, қоршаған биік таулар солған сары түске екпіндей сүңги бастаса да, бұл уақытта ортатаулық жерде әлі де жылы әрі шуақты күндер болады.

6. Егер мақсатыңыз–тез өзгеріп жатқан және өткінші пейзаждарды сүйсініп көру болса, қолайсыз күн райы көбіне ұзаққа созылмайды, бірақ, оның өзі де серуендеуге кедергі емес болмайды.

7. Осылайша, күзгі бояулардың көз тартарлық асаулығы, тау баурайларымен қыр көрсете баяу, жоғарыдан-төменге қарай жылжып түсіп бара жатқандай.

8. Өсімдіктер дүниесінің алуантүрлілігі мен байлығы таза түстердің сән-салтанатын және білінер-білінбес нюанстерін анықтайды.

9. Қайыңдар әлемге қуанышты алтын жарқырау шашыратады.

10. Көктеректер тау баурайларының көп түстілігін жіңішке алтын жолмен толықтырады.

11. Үйеңкілер мен доланалар ортақ түстер палитрасына ерекше жылы түстер қосады.

12. Бірақ жабайы өріктің шоқтарымен қапталаған құлама беткейлері осы кезде анағұрлым көркем және әсерлі болып келеді. Шынында ең талғампаз бағалаушыларға лайық, нағыз сурет!

13. Осы жыл мезгілінде көрінуге және бағалануға лайық тағы бір пейзаж–мысалы, Ыстықкөл, таулы жердегі көкшіл көлдер.

14. Осы өмірдің бұлтартпас мерекесінің аясы мен көмкеруі– тек шырша ормандары ғана сол кезде одан да күңгірттеу және қаталдау бола бастайды.

15. Жаздың біртіндеп шегінуі (бірақ қашуы емес!) көрінген ұсақ мақұлықтарға (осы бір сымбатты ақ бүйі секілді) өзіне жіберілген уақытты тыныштықта өткізуге және тағдырын орындауға мүмкіндік береді.

16. Жапырақтар тыныш сыбдырмен түсе бастайды, тауларға жалаңаш бұтақтардағы желдің ысқырымен ғана бұзылатын тыныштық қонады.

17. Көптеген таныс құстар үнсіз қалып, жоғалып кетіп, олардың орындарына жапырақтардың арасында бұрында байқалмаған, тыныштық орнаған әлемде өз "хабарламаларын" саңғырлап тоқылдататын тоқылдақтар табылып қалады.

18. Жағдайларға байланысты өздерінің жаңа жүндес тондарын шақтап киіп алған, жергілікті жануарлардың тағы да бір көзге көрінерлік өкілі–күйгелек тиіндер.

19. Жапырақтар түсіп жатыр, бірақ ағаштарда әлі де біршама уақыт жемістер ілініп тұрады. Бұл– кез келген адал ниетпен келген эстеттер үшін дәмді қосымша.

20. Таулар аязбен және қардың аппақ күртіктерімен сенімді қапталғанда, біздің күз қыстың алдында ғана аяқтала бастайды, бірақ, кей жерлерде, желден қорғалған шатқалдарда ағаштар әлі де өз жапырақтарын түсіріп жатыр.

21. Бірақ, күзбен салыстырғанда, Іле Алатауындағы қыстың көркемдігі мен тартымдылығы көз жауын алмайды деп, кім айтты?

22. Мұнда келтірілген суреттердің барлығы Кіші Алматы шатқалында және оның көптеген "тесіктерінде", сондай-ақ, танымал Ыстықкөл көлінің шатқалында жасалған.